نوآوری باز در سازمان‌های دانش‌بنیان: مروری بر الگوهای جهانی
کلمات کلیدی:
نوآوری باز, سازمان‌های دانش‌بنیان, یادگیری سازمانی, مدیریت دانش, الگوهای جهانیچکیده
هدف: هدف این پژوهش مرور نظام‌مند الگوها، الزامات و پیامدهای جهانی نوآوری باز در سازمان‌های دانش‌بنیان با تأکید بر نقش آن در ارتقای رقابت‌پذیری، یادگیری سازمانی و پایداری فناورانه است.
روش‌ها و مواد: این پژوهش از نوع مروری کیفی و مبتنی بر تحلیل محتوای استقرایی است. داده‌ها از طریق مرور نظام‌مند منابع علمی گردآوری شد. جست‌وجوی مطالعات در پایگاه‌های معتبر بین‌المللی شامل Scopus، Web of Science، ScienceDirect و Google Scholar با استفاده از کلیدواژه‌های «Open Innovation»، «Knowledge-Based Firms»، و «Innovation Models» انجام شد. پس از ارزیابی کیفی، دوازده مقاله علمی بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ انتخاب گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Nvivo 14 و از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد تا مقوله‌های اصلی تا رسیدن به اشباع نظری استخراج شوند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل‌ها سه مقوله اصلی را نشان داد: (۱) الگوهای راهبردی نوآوری باز شامل مدل‌های درون‌گرا، برون‌سپاری تحقیق و توسعه و شبکه‌های نوآوری؛ (۲) الزامات سازمانی و مدیریتی شامل فرهنگ سازمانی حمایتی، زیرساخت فناوری، رهبری تحول‌گرا و سرمایه انسانی نوآور؛ و (۳) پیامدها و الگوهای جهانی نوآوری باز شامل افزایش رقابت‌پذیری، یادگیری بین‌سازمانی، توسعه سیاست‌های نوآوری ملی و پایداری محیطی.
نتیجه‌گیری: نوآوری باز در سازمان‌های دانش‌بنیان تنها یک استراتژی فناورانه نیست، بلکه نظامی چندبعدی است که مستلزم هم‌افزایی بین عوامل فرهنگی، مدیریتی و فناورانه است. یافته‌ها نشان می‌دهد که اجرای موفق نوآوری باز می‌تواند به ارتقای عملکرد سازمانی، گسترش همکاری‌های بین‌المللی و توسعه پایدار منجر شود. این پژوهش با ارائه چارچوبی مفهومی، می‌تواند مبنایی برای سیاست‌گذاری و طراحی مدل‌های بومی نوآوری باز در کشورهای درحال‌توسعه فراهم آورد.
دانلودها
مراجع
Adams, R., Jeanrenaud, S., Bessant, J., Denyer, D., & Overy, P. (2016). Sustainability‐oriented innovation: A systematic review. International Journal of Management Reviews, 18(2), 180–205.
Bogers, M., Chesbrough, H., & Moedas, C. (2020). Open innovation: Research, practices, and policies. California Management Review, 62(2), 5–16.
Bogers, M., & Chesbrough, H. (2022). Open innovation: State of the art and future perspectives. Research Policy, 51(8), 104578.
Chesbrough, H. W. (2020). Open innovation results: Going beyond the hype and getting down to business. Oxford University Press.
Chesbrough, H. W., & Bogers, M. (2014). Explicating open innovation: Clarifying an emerging paradigm for understanding innovation. In New Frontiers in Open Innovation (pp. 3–28). Oxford University Press.
Dahlander, L., & Gann, D. M. (2022). How open is innovation? A retrospective and ideas forward. Research Policy, 51(5), 104556.
Greco, M., Grimaldi, M., & Cricelli, L. (2020). Open innovation strategies in the digital age: The moderating role of technological turbulence. Technological Forecasting and Social Change, 161, 120256.
Hossain, M., & Kauranen, I. (2016). Open innovation in SMEs: A systematic literature review. Journal of Strategy and Management, 9(1), 58–73.
Huizingh, E. K. R. E. (2019). Open innovation: State of the art and future perspectives. Technovation, 79, 1–13.
Lee, S. M., Lim, S. B., & Kim, J. H. (2021). National open innovation policies and firm-level innovation performance: Evidence from Korea. Science and Public Policy, 48(5), 680–694.
Lichtenthaler, U. (2021). The evolution of open innovation: Revisiting Chesbrough’s paradigm. Technological Forecasting and Social Change, 169, 120817.
Martinez-Conesa, I., Soto-Acosta, P., & Carayannis, E. G. (2017). On the path towards open innovation: Assessing the role of internal and external knowledge. Journal of Knowledge Management, 21(3), 540–557.
Mention, A. L., Torkkeli, M., & Ritala, P. (2022). Open innovation in the digital age: Scope, challenges, and future directions. Technological Forecasting and Social Change, 175, 121358.
Natalicchio, A., Petruzzelli, A. M., & Garavelli, A. C. (2018). A literature review on open innovation in SMEs: Trends and future directions. R&D Management, 48(3), 298–312.
Rauter, R., Globocnik, D., Perl-Vorbach, E., & Baumgartner, R. J. (2019). Open innovation and its effects on economic and sustainability innovation performance. Journal of Innovation & Knowledge, 4(4), 226–233.
Wang, C., Rodan, S., Fruin, M., & Xu, X. (2020). Knowledge networks, collaboration networks, and innovation performance: A structural embeddedness perspective. Technological Forecasting and Social Change, 155, 119978.
