کارآفرینی فناورانه در اقتصاد هوشمند: مرور نظام‌مند
کلمات کلیدی:
کارآفرینی فناورانه, اقتصاد هوشمند, نوآوری دیجیتال, زیرساخت فناورانه, اکوسیستم کارآفرینیدادهمحورچکیده
هدف: هدف این پژوهش، تبیین نقش و کارکردهای فناوری‌های تحلیل پیش‌بین در بهبود فرآیند سیاست‌گذاری کلان و شناسایی مؤلفه‌های اصلی این تحول در نظام حکمرانی داده‌محور است.
روش‌ها و مواد: پژوهش حاضر از نوع مروری کیفی با رویکرد تحلیل مضمون است. داده‌ها از طریق مرور نظام‌مند ادبیات علمی بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۵ گردآوری شد. از میان مقالات شناسایی‌شده در پایگاه‌های علمی معتبر نظیر Scopus، Springer و ScienceDirect، دوازده مقاله واجد شرایط انتخاب و با استفاده از نرم‌افزار NVivo 14 تحلیل شدند. فرآیند تحلیل شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود و گردآوری داده‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت.
یافته‌ها: نتایج تحلیل داده‌ها سه مضمون اصلی را آشکار کرد: «تحول داده‌محور در سیاست‌گذاری»، «ظرفیت‌سازی نهادی و مدیریتی برای تحلیل پیش‌بین» و «پیامدها و اثرات سیاست‌گذاری پیش‌بین». یافته‌ها نشان داد که تحلیل پیش‌بین با بهره‌گیری از داده‌های کلان و الگوریتم‌های یادگیری ماشین، به چابکی، شفافیت، عدالت اجتماعی و پیشگیری از بحران‌ها در نظام سیاست‌گذاری کمک می‌کند. همچنین ظرفیت‌سازی نهادی و توسعه سرمایه انسانی تحلیلی از پیش‌شرط‌های کلیدی موفقیت در پیاده‌سازی سیاست‌گذاری داده‌محور محسوب می‌شوند.
نتیجه‌گیری: فناوری‌های تحلیل پیش‌بین، با فراهم‌سازی امکان پیش‌بینی روندها و پیامدهای سیاستی، موجب ارتقای کیفیت تصمیم‌گیری و کارایی نظام حکمرانی می‌شوند. نهادینه‌سازی این فناوری‌ها نیازمند توسعه زیرساخت‌های داده‌ای، اصلاح ساختارهای سازمانی، ارتقای سواد داده‌ای مدیران و تدوین چارچوب‌های حقوقی و اخلاقی شفاف است. نتایج پژوهش می‌تواند راهنمایی برای سیاست‌گذاران در طراحی و اجرای سیاست‌های هوشمند، پیش‌نگر و مبتنی بر داده باشد.
دانلودها
مراجع
Audretsch, D. B., & Belitski, M. (2021). Towards an entrepreneurial ecosystem typology for regional economic development. Journal of Entrepreneurship and Public Policy, 10(1), 1–22.
Audretsch, D. B., & Link, A. N. (2019). Sources of knowledge and entrepreneurial behavior. Springer.
Autio, E., Nambisan, S., Thomas, L. D. W., & Wright, M. (2021). Digital affordances, spatial affordances, and the genesis of entrepreneurial ecosystems. Strategic Entrepreneurship Journal, 15(1), 25–46.
Björkdahl, J. (2020). Strategies for digitalization in manufacturing firms. California Management Review, 62(4), 17–36.
Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2023). The second machine age: Work, progress, and prosperity in a time of brilliant technologies. W. W. Norton & Company.
Cavallo, A., Ghezzi, A., Colombelli, A., & Casali, G. L. (2020). Understanding the scaling-up process of digital startups: A multiple case study of Italian firms. Technological Forecasting and Social Change, 155, 119–123.
Etzkowitz, H., & Leydesdorff, L. (2000). The dynamics of innovation: From National Systems and “Mode 2” to a Triple Helix of university–industry–government relations. Research Policy, 29(2), 109–123.
Floridi, L., & Cowls, J. (2021). A unified framework of five principles for AI in society. Harvard Data Science Review, 3(1), 1–15.
George, G., Howard-Grenville, J., Joshi, A., & Tihanyi, L. (2021). Understanding the future of work: Proactive organizations, digitalization, and work in the age of intelligent machines. Journal of Management Studies, 58(3), 735–747.
Kraus, S., Li, H., Kang, Q., & Westhead, P. (2022). Entrepreneurial ecosystems and digital transformation: A systematic review. Small Business Economics, 59(2), 331–354.
Li, H., Kraus, S., & Zhao, S. (2022). The role of digital transformation in entrepreneurial ecosystems. Technovation, 114, 102–181.
Li, Y., Su, Z., & Liu, Y. (2023). Digital entrepreneurship: An overview and research agenda. Journal of Business Research, 154, 113–127.
Maritz, A., Perenyi, A., & de Waal, G. (2021). Entrepreneurship as the unsung hero during COVID‐19: A systematic review and research agenda. Journal of Small Business Management, 59(1), 1–21.
Marques, C., & Ferreira, J. (2020). Digital transformation in higher education institutions: A systematic literature review. Education and Information Technologies, 25(4), 2987–3023.
Ratten, V. (2020). Coronavirus (COVID-19) and entrepreneurship: Changing life and work landscape. Journal of Small Business & Entrepreneurship, 32(5), 503–516.
