ارزیابی شاخص‌های بلوغ حکمرانی هوشمند در کشورهای درحال‌توسعه
کلمات کلیدی:
حکمرانی هوشمند, بلوغ دیجیتال, دولت الکترونیک, مشارکت شهروندی, کشورهای درحالتوسعهچکیده
هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی و تحلیل شاخص‌های کلیدی بلوغ حکمرانی هوشمند در کشورهای درحال‌توسعه بر اساس مرور نظام‌مند مطالعات علمی و تحلیل کیفی داده‌ها است.
روش‌ها و مواد: این پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر مرور نظام‌مند ادبیات است. داده‌ها از طریق جست‌وجو در پایگاه‌های علمی بین‌المللی مانند Scopus، Web of Science و Google Scholar گردآوری شد. در مجموع، ۱۲ مقاله علمی مرتبط با موضوع حکمرانی هوشمند و ارزیابی بلوغ آن در کشورهای درحال‌توسعه انتخاب و با روش تحلیل مضمون در نرم‌افزار NVivo 14 تحلیل گردید. معیار انتخاب منابع بر اساس ارتباط مفهومی و کفایت نظری (اشباع داده) انجام شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل مضمون سه بُعد اصلی در بلوغ حکمرانی هوشمند را آشکار ساخت: (1) زیرساخت و توانمندی فناورانه شامل توسعه شبکه‌های دیجیتال، امنیت داده و نوآوری فناورانه، (2) ظرفیت نهادی و مدیریتی شامل رهبری تحول‌آفرین، مهارت‌های دیجیتال، شفافیت و نظام ارزیابی عملکرد، و (3) مشارکت و تعامل شهروندی شامل شفافیت داده‌ها، توانمندسازی دیجیتال و مشارکت الکترونیکی. یافته‌ها نشان دادند که تعامل میان این سه بُعد، شرط اساسی برای دستیابی به بلوغ پایدار در حکمرانی هوشمند است.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، کشورهای درحال‌توسعه برای ارتقای سطح بلوغ حکمرانی هوشمند نیازمند سیاست‌گذاری یکپارچه، سرمایه‌گذاری پایدار در زیرساخت‌های فناورانه، و ترویج مشارکت شهروندی دیجیتال هستند. نتایج این مطالعه می‌تواند چارچوبی مفهومی برای ارزیابی و برنامه‌ریزی راهبردی در مسیر تحول دیجیتال دولت‌ها فراهم آورد.
دانلودها
مراجع
Al-Hujran, O., Al-Debei, M. M., & Chatfield, A. (2023). Smart governance and digital transformation in the public sector: Integrating technology, data, and citizen engagement. Government Information Quarterly, 40(2), 101785.
Almeida, F., Duarte, H., & Faria, D. (2021). Digital government transformation: Human capital and organizational readiness. Information Polity, 26(3), 287–303.
Bannister, F., & Connolly, R. (2020). The future isn’t what it used to be: Forecasting the impact of ICT on public administration. Government Information Quarterly, 37(1), 101410.
Criado, J. I., & Gil-Garcia, J. R. (2023). Data-driven government: A framework for smart public administration. Public Management Review, 25(6), 908–926.
Gil-Garcia, J. R., Dawes, S., & Pardo, T. (2023). Smart governance: Concepts, practices, and implications. Information Polity, 28(2), 203–218.
Kettunen, P. (2022). Digital maturity in government: A framework for assessing transformation capacity. Government Information Quarterly, 39(3), 101740.
Mergel, I., Edelmann, N., & Haug, N. (2019). Defining digital transformation: Results from expert interviews. Government Information Quarterly, 36(4), 101385.
Meijer, A., Lips, M., & Chen, K. (2021). Smart governance: A theoretical and empirical exploration. Information Polity, 26(2), 121–136.
Nam, T. (2018). Understanding e-government maturity: Lessons from local governments. Telematics and Informatics, 35(6), 1569–1581.
OECD. (2022). Digital government index: 2022 edition. OECD Publishing.
Pereira, G., Parycek, P., & Falco, E. (2022). Understanding digital government maturity: A systematic review. Government Information Quarterly, 39(4), 101813.
Rahman, N., & Ismail, N. (2022). Smart governance readiness in developing countries: Challenges and enablers. Journal of e-Government Studies and Best Practices, 2022, 1–12.
