مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های هوشمند: مروری بر پارادایم‌های نوین
کلمات کلیدی:
مدیریت منابع انسانی, سازمان هوشمند, تحول دیجیتال, رهبری دیجیتال, فرهنگ داده‌محور, شایستگی دیجیتال، نوآوری سازمانیچکیده
هدف: هدف این مطالعه شناسایی و تحلیل پارادایم‌های نوین مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های هوشمند و بررسی نقش فناوری، رهبری و فرهنگ سازمانی در تحول منابع انسانی است.
روش‌ها و مواد: این پژوهش یک مطالعه مروری نظام‌مند کیفی است که بر اساس تحلیل ۱۲ مقاله منتخب منتشرشده بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ انجام شد. داده‌ها صرفاً از طریق مرور متون و مقالات علمی جمع‌آوری شدند و تحلیل داده‌ها با رویکرد تحلیل محتوای کیفی استقرایی در نرم‌افزار Nvivo 14 انجام شد. فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی برای استخراج مضامین اصلی، زیرمضامین و مفاهیم کلیدی استفاده شد و تحلیل تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های هوشمند مبتنی بر سه محور اصلی است: تحول دیجیتال در منابع انسانی، رهبری و یادگیری هوشمند، و فرهنگ داده‌محور و چابک. فناوری‌های هوشمند، شایستگی‌های دیجیتال کارکنان و یادگیری سازمانی نقش کلیدی در افزایش چابکی، نوآوری و عملکرد سازمانی دارند. همچنین، رهبری تحول‌گرا و دیجیتال، مدیریت دانش، رفاه و انگیزش کارکنان و برند کارفرمایی هوشمند به‌عنوان عوامل حیاتی در موفقیت این سازمان‌ها شناسایی شدند. فرهنگ داده‌محور و رعایت اصول اخلاق دیجیتال نیز از عناصر مهم در تقویت اعتماد، شفافیت و یادگیری سازمانی است.
نتیجه‌گیری: مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های هوشمند به‌عنوان یک پل میان فناوری و سرمایه انسانی عمل می‌کند و موفقیت آن وابسته به ادغام داده، شایستگی انسانی و فرهنگ سازمانی است. استفاده از فناوری‌های نوین، توسعه شایستگی‌های دیجیتال و تقویت رهبری تحول‌گرا و فرهنگ یادگیرنده، برای تحقق سازمان هوشمند ضروری است.
دانلودها
مراجع
Avolio, B. J., Sosik, J. J., Kahai, S. S., & Baker, B. (2021). E-leadership: Re-examining transformations in leadership source and transmission. The Leadership Quarterly, 32(6), 101–118.
Backhaus, K., & Tikoo, S. (2021). Employer branding revisited: A systematic literature review. International Journal of Human Resource Management, 32(14), 3059–3086.
Bondarouk, T., & Brewster, C. (2022). Smart HRM: Digital transformation of human resource management. European Management Review, 19(2), 165–181.
Caligiuri, P., De Cieri, H., Minbaeva, D., Verbeke, A., & Zimmermann, A. (2020). International HRM insights for navigating the COVID-19 pandemic: Implications for future research and practice. Journal of International Business Studies, 51(5), 697–713.
Carnevale, J. B., & Hatak, I. (2020). Employee adjustment and well-being in the era of COVID-19: Implications for human resource management. Journal of Business Research, 116, 183–187.
Cooper, K., & Loosemore, M. (2023). Digital resilience in construction project teams: Human resource management implications. International Journal of Project Management, 41(2), 178–192.
Denning, S. (2018). The age of agile: How smart companies are transforming the way work gets done. AMACOM.
Fabrizi, A., Guarnaccia, C., & Pini, M. (2022). Digital competencies for human resources: A framework for smart organizations. Technological Forecasting and Social Change, 182, 121853.
Leicht-Deobald, U., Busch, T., Schank, C., Weibel, A., Schafheitle, S., Wildhaber, I., & Kasper, G. (2019). The challenges of algorithm-based HR decision-making for personal integrity. Journal of Business Ethics, 160(2), 377–392.
Martin, K. (2022). Ethical implications and accountability of algorithms in HR. Business Horizons, 65(1), 29–39.
Minbaeva, D. (2021). Disrupted HR? Transforming people management in the digital age. Human Resource Management Review, 31(4), 100820.
Nonaka, I., & Takeuchi, H. (2019). The wise company: How companies create continuous innovation. Oxford University Press.
